ऐतिहासिक आस्था र प्राकृतिक शान्तिको संगम: बसडिलवा मन्दिर
रुपन्देही — रुपन्देही जिल्लाको एक महत्त्वपूर्ण धार्मिक स्थल बसडिलवा मन्दिर स्थानीय बासिन्दा तथा धार्मिक पर्यटकहरूका लागि आस्था, संस्कृति र शान्तिको प्रतीक बनेको छ। भैरहवा नजिकै अवस्थित यो मन्दिर प्राकृतिक हरियालीले घेरिएको रमणीय स्थानमा रहेको छ, जहाँ प्रत्येक वर्ष हजारौं श्रद्धालुहरू दर्शन र पूजाका लागि आउँछन्।
बसडिलवा मन्दिर विशेषगरी भगवान शिव तथा देवीको आराधना स्थलका रूपमा चिनिन्छ। हिन्दू धर्मावलम्बीहरूले यहाँ विशेष पर्वहरूमा, जस्तै महाशिवरात्रि, श्रावण महिना, तीज, तथा नवरात्रका अवसरमा भव्य पूजा–आरती तथा मेलाको आयोजना गर्दछन्।
धार्मिक मान्यता स्थानीय जनविश्वास अनुसार, बसडिलवा मन्दिरको स्थापना सैकडौँ वर्ष अगाडि भएको हो। यहाँ पूजिने शिला र मूर्तिहरू निकै पुराना छन्, जसमा गहिरो धार्मिक रहस्य र चमत्कारसँग जोडिएको विश्वास पाइन्छ। कतिपय बृद्धबृद्धा भन्छन् कि यहाँ पूजा गरेपछि रोगव्याधीबाट मुक्ति मिल्ने र मनोकामना पूरा हुने विश्वासले श्रद्धालुहरू लामो बाटो हिँडेर पनि यहाँ आइपुग्छन्।
भौगोलिक विशेषता र पहुँच बसडिलवा मन्दिर गाउँको शान्त परिवेशमा अवस्थित भए तापनि अहिले त्यहाँ पुग्न सडक, यातायात तथा विजुली सुविधा सहज बनिसकेको छ। पर्यटकहरूका लागि मन्दिर परिसरमा बस्न तथा खानपिनको सामान्य व्यवस्था पनि छ।
संरक्षण र विकास हालसालै स्थानीय समुदाय तथा सरकारी निकायहरूको सहकार्यमा मन्दिर क्षेत्रको सौन्दर्यकरण, सरसफाइ, तथा अवस्थित ताल–पोखरीहरूको संरक्षण कार्य अगाडि बढाइएको छ। यद्यपि, अझै पनि मन्दिरको सम्पूर्ण सम्भावनालाई उजागर गर्न थप पूर्वाधार विकास, प्रचारप्रसार, र धार्मिक पर्यटन प्रबर्द्धन आवश्यक देखिन्छ।
निष्कर्षमा, बसडिलवा मन्दिर धार्मिक, ऐतिहासिक र सांस्कृतिक दृष्टिले एक अनुपम सम्पदा हो। यसको संरक्षण तथा समुचित विकासले मात्र यो स्थलले राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय धार्मिक पर्यटकलाई आकर्षित गर्न सक्छ।
